W malowniczej dolinie, którą od strony północnej otacza Pogórze Krupińskie (Krupinská vrchovina), a od strony południowej okala pasmo górskie Börzsöny, leży miasto ŠAHY. Znajduje się ono na najbardziej na południe położonym skraju fałdy wulkanicznej, której granice pod względem morfologicznym wyznacza rzeka Ipel i jej tereny zalewowe. Šahy powstały przy znaczącym średniowiecznym szlaku handlowym, który prowadził z królewskiego ośrodka Ostrzyhom przez rzękę Ipel do Bańskiej Szczawnicy (Banská Štiavnica).

ŠAHY (7958 mieszkańców) jest małym miastem, które jest usytuowane pomiędzy dwoma granicami. Oprócz granicy państwowej z Republiką Węgier, Šahy sąsiadują bezpośrednio także z regionem środkowej Słowacji. We współczesnym mieście zachowały się dwa cmentarze żydowskie, na północy miasta jeden ortodoksyjny a drugi w Homoku. Z trzech synagog zachowały się dwie bożnice.

HISTORIA

Do rozwoju pierwszej osady na tym miejscu przyczynił się przede wszystkim założony klasztor premonstrantów. Jego ruiny istnieją do dziś. Według Księgi Wiedzy o Klasztorach- tzw. "Monasterologii Fuschoffera" pod redakcją Bombardi'ego, klasztor benedyktyński powstał już w roku 1075 z inicjatywy członków rodu szlacheckiego Hunt.

Pierwsza pieczęć miasta Šahy pochodzi z 1665 roku. Jest na niej zobrazowany prepozyt z mitrą na głowie oraz z pastorałem duszpasterskim w ręce. Wokół postaci widnieje, umieszczony naokoło napis Sigillum oppidi Saag. W 1836 roku powstało Towarzystwo Archeologiczne regionu Hont, które stawiało sobie za cel ochronę zabytków historycznych znajdujących się na obszarze województwa (tzw. żupa). Towarzystwo zakończyło swoją działalność w 1844 roku a jego zbiory zostały przekazane Muzeum Narodowemu w Budapeszcie.

W 1891 roku została wybudowana linia kolejowa Šahy–Balašské Ďarmoty a w roku 1899 została oddana do użytku linia kolejowa  Šahy–Krupina. W ostatnich latach dynamicznego rozwoju miasta, a mianowicie w 1913 roku zostało założone gimnazjum. Pierwszym dyrektorem tej szkoły był Endre Barczán. Niestety, dalszy rozkwit miasta przerwała pierwsza wojna światowa. Po jej zakończeniu, zaczyna się nowy, współczesny rozdział w historii miasta Šahy.

ZABYTKI

Wśród najbardziej odwiedzanych zabytków miasta należy oczywiście Muzeum Hontiańskie i Galeria Ľudovíta Simonyi'ego, które zostały założone w 1992 roku. Odrestaurowana budowla Muzeum jest otwarta dla odwiedzających gości od 1995 roku.

Wchodząc na Rynek Główny (Hlavné námestie) możemy dostrzec gmach Ipel,obecnie mieści się tam nowoczesny piętrowy Dom Obuwia. Obok niego stoi dawny gmach hotelu Lengyel, dzisiejszy Bank "Slovenská sporiteľňa".

Kolejnymi ciekawymi zabytkami miasta są: synagoga, kalwaria, ratusz - dawna siedziba władz województwa Hont (Hontianská župa) czy też rzeźba Niepokalanej Bogarodzicy, protektorki miasta.

PROPOZYCJA WYCIECZEK TURYSTYCZNYCH

W pobliżu miasta znajduje się uzdrowisko Dudince, które specjalizuje się w leczeniu chorób aparatu ruchu i chorób układu nerwowego. W uzdrowisku z powodzeniem leczy się choroby sercowo-naczyniowe, choroby nadciśnieniowe, niektóre choroby skórne i choroby kobiece oraz choroby układu oddechowego. Wielką atrakcję stanowią trawertynowe kopy w Dudincach, które są chronionym rezerwatem przyrody.

Źródło: Mesto Šahy