Im mniejszy kraj, tym więcej zamków. Trudno znaleźć drugi kraj, który może się pochwalić taką liczbą zamków i ruin jak Słowacja. Pierwsza pisemna wzmianka o najstarszym zamku na Słowacji – Devinie pochodzi z 868 roku. Zamek Spiski, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, jest jednym z dziesięciu największych na świecie. Budząca grozę historia Elżbiety Batory nazywanej Krwawą Hrabiną z zamku w Czachticach obiegła cały świat. Na Słowacji znajduje się ponad 220 zamków i ruin! Mało? Do tego jeszcze 425 dworów.

Zakosztuj podróży w czasie i zobacz, jak przez całe wieki wyglądało typowe życie słowackiej wsi. Malownicza drewniana wioska Cziczmany (Čičmany) u podnóża Gór Strażowskich (Strážovské vrchy) to pierwszy na świecie rezerwat architektury ludowej! Skąd wzięły się Cziczmany? Jak żyli i mieszkali nasi przodkowie? Jak się ubierali? Jak powstawały drewniane domy z malowidłami, które przywodzą na myśl bajkową chatkę z piernika? Czeka Was ciekawa opowieść sięgająca głęboko w przeszłość, bo w końcu pierwsza wzmianka o osadzie pochodzi sprzed 1272 roku.

Na świecie są tylko cztery jaskinie aragonitowe udostępnione do zwiedzania. Ochtyńska Jaskinia Aragonitowa (Ochtinská aragonitová jaskyňa) jest jedną z dwóch tego typu w Europie, a od innych różni się tym, że nie występują tu stalagmity i stalaktyty, lecz osobliwe „źdźbła“ i „krzaki“ śnieżnobiałego aragonitu. Innymi słowy niespotykany wybryk natury, który poza Słowacją można zobaczyć tylko w Czechach, Meksyku i Argentynie!

Tak, Słowacja to prawdziwa jaskiniowa potęga. Dotychczas odkryto ich 7000, a Jaskinia Krasnogórska (Krásnohorská jaskyňa) może się poszczycić największym słupem sintrowym (34 m) na świecie. Przez wiele lat był on wpisany do Księgi Rekordów Guinessa jako największy stalagmit na świecie!

Niewielu o nim słyszało, choć las dębowy niedaleko Dobrej Nivy pod Zvoleniem nie ma na świecie konkurencji i jest obiektem zainteresowania naukowców z całego świata. Na obszarze porównywalnym z powierzchnią 120 stadionów piłkarskich rośnie 600 imponujących ponad 400-letnich dębów przybierających niezwykłe, baśniowe kształty!

Pewnego razu wioskę odwiedzili Apacze, którzy twierdzili, że tutejsze skalne domy to coś absolutnie niezwykłego. Te słowackie są bowiem zamieszkane przez cały rok, oni natomiast korzystają ze swoich tylko latem! Czy uwierzycie, że na Słowacji ludzie wciąż mieszkają w grotach skalnych? W miejscowości Brhlovce znajdują się wyjątkowe domy wykute w skale. Mówi się, że pierwsze takie domostwa powstały już w XVI wieku w okresie wojen tureckich w związku z grożącym niebezpieczeństwem najazdu. Miejscowi nie mieli pieniędzy na budowę tradycyjnych domów, więc wykuli je w pobliskich skałach. O ich wyjątkowości świadczy choćby to, że prace mogły trwać nawet osiem lat! Pierwotnie domów było 14, obecnie można się doliczyć ośmiu, z czego dwa wciąż są zamieszkałe.

Kiedy mówi się, że Słowacja leży w sercu Europy, nie są to żadne przechwałki. Pod miejscowością Kremnické Bane w środkowej Słowacji, w urokliwym miejscu obok starego kościoła św. Jana Chrzciciela znajduje się wielki kamień. Właśnie w tym miejscu jest geograficzny środek Europy.

Słowacki zegar astronomiczny w Starej Bystrzycy w regionie Kysuce jest zarazem jedynym na świecie, który wskazuje tzw. rzeczywisty czas słoneczny! Zbudowanie takiego zegara i wyjaśnienie zasady działania to „wyższa matematyka“. Upraszczając można powiedzieć, że jako jedyny na świecie wskazuje dokładny czas słoneczny, ponieważ został ustawiony według miejsca, w którym się znajduje.

W miejscowości uzdrowiskowej Herľany już od ponad 140 lat spod ziemi tryska gejzer. Choć obecnie ma już „tylko” 20 metrów wysokości i wybucha regularnie co 32-36 godzin, to w 1874 roku woda tryskała przez 10 dni bez przerwy, a słup wody sięgał 112 metrów! Co odróżnia go od innych? O ile zdecydowana większość gejzerów na całym świecie to gorące źródła, Herlański słynie z wody o temperaturze 14-18 °C. Co więcej, w latach 1957-2006 był jedynym chłodnym gejzerem w Europie, a obecnie podobne można zobaczyć już tylko na Islandii.

Mierzy 18,6 metra, a prace nad nim zajęły Mistrzowi Pawłowi z Lewoczy aż 10 lat. Największy drewniany ołtarz gotycki na świecie został wykonany z drewna lipowego. Pochodzi z XVI wieku i można go podziwiać w kościele św. Jakuba w Lewoczy.

Największa ma średnicę około 2,15 metra i nazwano ją Mary. W rezerwacie przyrody Klokočovské skálie w regionie Kysuce można zobaczyć olbrzymie kamienne kule porównywalne ze światowej sławy znaleziskami z Meksyku czy Kostaryki. Jest to największe znane tego typu odkrycie w Europie. Kule kryją w sobie tajemnice liczące miliony lat. Dotychczas nie udało się bowiem do końca wyjaśnić ich pochodzenia. Może Wy spróbujecie?

Monety wybija się tu od 1328 roku. Jest to najstarsze nieprzerwanie działające przedsiębiorstwo na świecie. Powstają tu także słowackie monety euro. Fenomen ten znany jest tym, którzy interesują się numizmatyką, historią sztuki i techniki. Największą produkcję Mennica Kremnicka miała za panowania Marii Teresy.

Wiedzieliście, że woda ze źródeł termalnych w Podhajskiej ma lepsze działanie niż woda ze słynnego, wychwalanego pod niebiosa Morza Martwego? Woda z Podhajskiej jest jedyna w swoim rodzaju w całej Europie, a pod względem składu mineralnego to światowy unikat!

To rzadki gatunek kozicy, którego populacja liczy już tylko tysiąc sztuk. Po ustąpieniu epoki lodowcowej przez tysiące lat rozwijał się w całkowitym odizolowaniu, dlatego różni się od swoich krewniaków z Alp czy Apenin. Endemiczny gatunek niespotykany nigdzie indziej na świecie – tylko w Tatrach Wysokich!

Mało kto wie, że w Górach Slańskich (Slanské vrhy) znajdują się złoża drogocennego opalu i jest to absolutny fenomen, ponieważ nigdzie indziej na świecie opal nie był wydobywany metodą górniczą na tak dużą skalę. Największy kawałek drogocennego kamienia pochodzi właśnie ze słowackich kopalni opali. Został znaleziony 236 lat temu i ważył 607 gramów. Ze względu na nietypowe zabarwienie został nazwany Arlekinem i znajduje się w zbiorach wiedeńskiego muzeum, a jego szacunkowa wartość wynosi pół miliona dolarów. Słowackie opale zdobiły także rodzinę Napoleona. Najsławniejszy z nich, zwany Ogniem Troi, nosiła cesarzowa Józefina. 150 lat temu wielkość wydobycia była porównywalna z obecną wielkością wydobycia tego drogocennego kamienia w tylko jednym miejscu na świecie – Australii.

Mistrz rzeźbiarski Jozef Pekar poświęcił ponad 15 lat, aby nadać obecny kształt jedynej w swoim rodzaju szopce w Rajeckiej Leśnej. Jest to największa w Europie ruchoma szopka wykonana z drewna. Zawiera około 300 postaci, z których połowa jest ruchoma. Ma 8,5 m długości, 2,5 m szerokości i 3 m wysokości. Wspaniałe dzieło przedstawia nie tylko narodziny Chrystusa, lecz także historię narodu słowackiego. Przez długi czas uważana była za największą szopkę w świecie.

Piękne miasteczko pozostające w absolutnej harmonii z otaczającą przyrodą, z zabytkową architekturą, kalwarią, malowniczymi zakątkami. To także nieodłączne stawy zwane tajchami, czyli sztuczne zbiorniki wodne, przez które woda dochodziła do urządzeń w kopalni. Bańska Szczawnica była jednym z najważniejszych miast średniowiecznych Węgier, a pod względem kulturalnym, historycznym i architektonicznym jest godnym uwagi unikatem.  

Nie ma w świecie drugiego takiego kraju, który - jak Słowacja - może poszczycić się taką liczbą źródeł mineralnych w stosunku do powierzchni. Oficjalnie zarejestrowanych jest 1657 źródeł, ale przypuszcza się, że jest ich znacznie więcej. Woda mineralna w miejscowości Smrdáky jest unikatem na światową skalę pod względem zawartości siarkowodoru. Największą liczbą źródeł może się pochwalić miejscowość Beszeniowa. Jest ich aż 33, a ich temperatura dochodzi do 61 °C!

Utarło się, że w Europie już od wieków nie ma dzikiej przyrody. Na Słowacji – jak najbardziej! Jak wyglądały puszcze w czasach, kiedy człowiek nie był władcą Ziemi? W Parku Narodowym Połoniny na pograniczu polsko-ukraińskim znajdują się puszcze z ponad tysiącletnimi drzewami. Miejsce to zdaje się potwierdzać, że dzika przyroda na naszym kontynencie może być równie wspaniała jak w Afryce. Region ten zwany jest wilczymi górami. Trudno tu spotkać człowieka, za to na wspaniałych dziewiczych terenach zamieszkują zagrożone gatunki zwierząt: ryś, wilk, niedźwiedź, bóbr, dziki koń i ogromny prehistoryczny zwierz, jakim jest żubr.