Miasto STARA LUBOWLA (STARÁ ĽUBOVŇA), centrum północnego Spiszu, leży w północnej Słowacji w dolinie rzeki Poprad. Nad miastom góruje starodawna twierdza Zamku Lubowelskiego (Hrad Ľubovňa).
STARA LUBOWLA (17 036 mieszkańców) jest jednym z miast o interesującej historii i urzekającym pięknie przyrody. Osobliwy rejon przyrodniczy oferuje możliwości rekreacji, turystyki, pobytów leczniczych. Pobyt w tym mieście i jego okolicy umilą Dni Zamku, odbywające się na Zamku Lubowelskim, alboŚwięto św. Huberta w skansenie z bogatym programem, prezentacją i konkursami wabienia jeleni i saren, Jarmark Lubowelski oraz Ognie świętojańskie.
HISTORIA
Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi z 1292 roku, kiedy to wspomina się je jako Libenow. Król Ludwik I w 1364 roku podniósł rangę miasta Stara Lubowla przyznając mu tytuł wolnego miasta królewskiego. Rozwój miasta trwał nadal po 1412 roku, kiedy zostało ono włączone przez węgierskiego króla Zygmunta Luksemburskiego do grupy 16 miast spiskich oddanych w zastaw koronie polskiej. W mieście co roku odbywało się siedem targów rocznicowych, co było dowodem jego dobrobytu i pozycji. Po zwróceniu miast spiskich Węgrom w 1772 roku, miasto traci swoją wyjątkową pozycję. Bogactwo zabytków historycznych i okolicznych osobliwości przyrodniczych wyznaczyła miastu kierunek jego dalszego rozwoju, skoncentrowanego w ruchu turystycznym.
ZABYTKI
Historyczny rynek jest otoczony architektonicznie cennymi kamienicami mieszczańskimi. Renesansowy arkadowy Dom Prowincjalny, był w przeszłości siedzibą zarządcy oddanych w zastaw miast spiskich. Animowana ekspozycja wDomu mieszczanina lubowelskiego obrazuje życie średniej warstwy w XIX wieku. Z pewnością wzbudzą zainteresowanie stylowe wnętrza, warsztat papierniczy,warsztat produkcji modrodruku oraz mennica, w której zwiedzający może własnoręcznie wybić złotego lubowelskiego.
Po środku rynku stoi rzymskokatolicki kościół pod wezwaniem św. Mikołajapochodzący z roku 1280, z zachowanym barokowym wnętrzem. Barokowymi zabytkami w kościele są: ołtarz główny św. Mikołaja Biskupa, monstrancja, ołtarz marii Panny Karmelickiej oraz ołtarz Marii Boskiej Boleściwej. Gotyckie zdobieniapodkreślają Madonna z Lubowli, kamienna chrzcielnica i pastoforium.
Nad dzielnicą miasta, zwaną Podsadek, na wapiennej skale na wysokości 711 m n.p.m., wznosi się kamienny Zamek Lubowelski. Był częścią systemu umocnień broniących granicy królestwa węgierskiego. Prezentowane wewnątrz ekspozycje muzealne zostały poświęcone historii zamku, cechom, rzemiosłom i ostatnim prywatnym właścicielom zamku – rodowi Zamoyskich. Samodzielną ekspozycją, usytuowaną pod Zamkiem Lubowelskim, jest Muzeum architektury ludowej – skansen. Udostępnia zabytki architektury ludowej i sposobu życia regionów Spiszu i Szarysza.
Ciekawostką miasta jest historyczny namiotowy obóz wojskowy w podzamczu, obrazujący życie wojskowe w XVI wieku, w którym w ciągu roku odbywa się wiele interesujących imprez kulturalnych. Godna uwagi miejscowością jest Uzdrowisko Lubowla, przez które prowadzi turystyczny szlak edukacyjny wzdłuż pięciu źródeł mineralnych, z pięknym widokiem na odległa panoramę Tatr Wysokich. Miejsce to jest także ośrodkiem tradycyjnych sportów zimowych.Źródło: Mesto Stará Ľubovňa
