ROŻNIAWA (ROŽŇAVA) – miasteczko starych tradycji, znaczące centrum Górnego Gemeru. Leży na południowym wschodzie Słowacji, w dolinie rzeki Slanej, między zboczami Słowackiego Rudohoria a płaskowyżem Parku Narodowego Słowacki Kras.
Liczące ponad 700 lat górnicze miasteczko Rożniawa (19 300 mieszkańców) leży w sercu malowniczego Górnego Gemera, który oferuje zwiedzającym niecodzienne przeżycia o każdej porze roku. Jest centrum powiatu rożniawskiego oraz siedzibą ważnych urzędów i instytucji, ośrodkiem usług i ruchu turystycznego regionu Słowacki Kras. Oprócz szkół podstawowych w mieście działają szkoły średnie oraz filia Uniwersytetu im. P. J. Šafárika w Koszycach. W Rożniawie jest co roku organizowanych wiele imprez kulturalnych i społecznych. Najważniejszymi są: Dni miasta Rożniawa, Rożniawska Wiosna Muzyczna, Ogólnokrajowe słowackie spotkanie węgierskich pedagogów, Country Bal, Jarmark rożniawski, Jarmark Bożonarodzeniowy,Koncert Bożonarodzeniowy chórów dziecięcych.
HISTORIA
Pierwsza pisemna wzmianka o Rożniawie pochodzi z 1291 roku, kiedy to węgierski król Andrzej III darował teren miasta arcybiskupowi ostrzyhomskiemu. Nazwa miasta pochodzi od nazwy najbardziej wydajnej kopalni: „Rosnoubana“. Po raz pierwszy praw miejskich udzielił miastu, zgodnie z tradycją, król Ludwik Wielki w 1382 roku. W średniowieczu wydobywano tu szczególnie złoto a srebro, później rudę żelaza. Bardzo znaczącym w historii miasta był rok 1776, kiedy to królowa Maria Teresa, dzieląc terytorium arcybiskupstwa ostrzyhomskiego założyła biskupstwo rożniawskie.
Po rewolucyjnym okresie lat 1848/49 zmieniła się Rożniawa z dawnego ośrodka górniczego na miasto szkół i rzemiosła. Do sławnych rożniawskich szkół uczęszczało wiele znaczących osobistości słowackiej i węgierskiej nauki, literatury i sztuki. Na rozwój miasta mieli znaczący wpływ rożniawski biskupi oraz rodzina szlachecka Andrássych.
Po pierwszej wojnie światowej okolica wraz z miastem została włączona do terytorium Republiki Czechosłowackiej. W 1938 roku Rożniawa wraz z południową częścią dzisiejszej Słowacji została anektowana przez Węgry. Po drugiej wojnie światowej terytorium to ponownie weszło w skład Czechosłowacji.
ZABYTKI
Pod koniec XV wieku powstała zachowana do chwili obecnej urbanistyczna struktura historycznego centrum miasta, składająca się z przestronnego rynku, największego średniowiecznego rynku o kształcie kwadratowym na Słowacji, otoczonego wspaniałymi kamienicami mieszczańskimi i z sieci ulic. Jest tu skoncentrowana większość architektonicznych zabytków miasta, którymi są: renesansowa wieża strażnicza, ratusz, pałac biskupi, klasztor sióstr zakonnych Wincentek, budynek dawnej Komory Górniczej, kościół ewangelicki itd. Najpiękniejszym i jednocześnie najcenniejszym zabytkiem miasta jest gotycki katedralny kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Dziewicy z XIV wieku. Historyczne centrum miasta można podziwiać także z widokowego tarasu wieży renesansowej. Bogatą górniczą historię miasta można zgłębić w Muzeum Górnictwa, w którym urządzono między innymi ekspozycję przedstawiającą różnorodność piękna przyrody Słowackiego Krasu.
PROPOZYCJA WYCIECZEK TURYSTYCZNYCH
W budynku historycznego ratusza na Rynku ma swoja siedzibę centrum informacji turystycznej, w którym można uzyskać informacje o możliwościach zwiedzania atrakcyjnych obiektów nie tylko w mieście, ale także w całym regionie. Można wziąć udział w zwiedzanie historycznego centrum miasta, albo obejrzeć go z perspektywy lotu ptaka, z widowiskowego tarasu renesansowej wieży strażniczej z 1654 roku.
Autor: TIC Rožňava
Źródło: TIC Rožňava
