Historia Słowacji

Na terytorium Słowacji ludzie osiedlali się już od najdawniejszych czasów. Rozwijały się tutaj kolejno różne kultury, które w IV wieku przed naszą erą spotkały się z ekspansją Celtów a na przełomie tysiącleci były świadkami germańsko-rzymskiego współzawodnictwa.

W czasie wędrówki ludów zaczęli tutaj przybywać pierwsi słowiańscy osadnicy. W połowieVII wieku, po rozpadzie Państwa Samona, którego trzon tworzyło terytorium dzisiejszej Słowacji oraz po upadku na początku IX wieku Księstwa Nitrzańskiego, powstało tu w 833 roku Państwo Wielkomorawskie – pierwsze wspólne państwo przodków Czechów i Słowaków. Po upadku Wielkich Moraw na początku X wieku, obszary Słowacji zostały zaanektowane przez plemiona starowęgierskie, a obszar Słowacji wraz z jego mieszkańcami wszedł na długie tysiąclecie do posiadłości państwa węgierskiego.

Państwo Węgierskie z biegiem czasu, po pierwszych stuleciach wewnętrznych zmagań pomiędzy szlachtą i władcą skonsolidowało się, a na terenie dzisiejszej Słowacji doszło do rozkwitu gospodarczego. Rozwijały się miasta górnicze, miasta handlowe, a na terenie dzisiejszej Bratysławy w 1467 roku powstał pierwszy uniwersytet na Słowacji – Academia Istropolitana. Po najeździe Turków na Europę Środkową władzę na Węgrzech przejęli Habsburgowie, którzy rządzili do 1918 roku.

Z punktu widzenia narodu słowackiego przełomowym był XIX wiek, w którym Słowacy po raz pierwszy sformułowali swój własny program polityczny. Silnie rozwijający się ruch narodowy przerwała ugoda austriacko-węgierska z 1867 roku oraz następujący po niej okres madziaryzacji, trwający przez całe 50 lat. Dopiero podczas pierwszej wojny światowej wzrósł opór przeciwko Austro-Węgrom, którego kulminacją było ogłoszenie deklaracji o połączeniu narodu słowackiego z narodem czeskim w jedną całość, którą była Republika Czecho-Słowacka.

W 1939 roku pod wpływem polityki międzynarodowej na Słowacji powstało samodzielne Państwo Słowackie (Slovenský štát), ale po zakończeniu drugiej wojny światowej Czecho-Słowacja została reaktywowana. Z czasem władzę i wpływy w Czechosłowacji uzyskała partia komunistyczna i dopiero po tzw. aksamitnej rewolucji w listopadzie 1989 roku doszło do obalenia dyktatury komunistycznej. W warunkach demokracji pojawiło się wiele problemów, które nurtowały społeczeństwo. Spowodowało to rozbicie wspólnego państwa Czechów i Słowaków i powstanie samodzielnej Republiki Słowackiej (1 stycznia 1993).

Od maja 2004 roku Słowacja jest członkiem Unii Europejskiej. Od grudnia 2007 roku Słowacja jest członkiem strefy Schengen a wraz z przyjęciem z dniem 1. 1. 2009 roku jednolitej waluty europejskiej EURO przystąpiła również do grona krajów Europejskiej Unii Monetarnej.

Przegląd ważnych wydarzeń historycznych

Około 5 000 lat przed naszą erą

Na obszar Słowacji przybyli pierwsi rolnicy, którzy zaczęli budować pierwsze osady.

V wiek

Pierwsi Słowianie przekroczyli przełęcze karpackie i pojawili się na terenie dzisiejszej Słowacji.

623 – 658

Kupiec frankijski Samo stanął na czele związku plemion słowiańskich. Utworzył on Państwo Samona – pierwszą organizację państwową Słowian Zachodnich.

833

Morawski książę Mojmir I wypędził księcia Pribinę z Nitry i łącząc Księstwo Morawskie z Księstwem Nitrzańskim utworzył Wielkie Morawy.

1000

Powstało Państwo Węgierskie z królem Stefanem I na czele. Obszar dzisiejszej Słowacji stał się jego częścią składową.

1238

Trnava i Krupina, jako pierwsze miasta na Słowacji uzyskałi prawa miejskie.

1428 – 1443

Najazdy husytów na Państwo Węgierskie.

1467 – 1490

W Preszporku (dzisiejsza Bratysława) działała pierwsza szkoła wyższa na obszarze dzisiejszej Słowacji – Uniwersytet o nazwie Academia Istropolitana.

1536

Sejm Państwa Węgierskiego podniósł Preszporok  do rangi  stolicy Węgier.

1604 – 1711

Na Węgrzech wybuchło w sumie sześć powstań węgierskiego stanu szlacheckiego przeciwko Habsburgom.

1787

Anton Bernolák skodyfikował pierwsze zasady pisowni języka słowackiego, które się jednak nie przyjęły.

1843

Druga kodyfikacja pisowni języka słowackiego, autorem której był Ľudovít Štúr, odniosła sukces i stała się podstawą dzisiejszej pisowni języka słowackiego.

1863

W Martinie została założona Macierz Słowacka (Matica slovenská), pierwsza narodowa instytucja nastawiona na podniesienie poziomu nauki i kultury wśród Słowaków.

1918

Słowacja stała się częścią składową Republiki Czecho-Słowackiej, której utworzenie miało miejsce 28 października w Pradze. Bratysława stała się stolicą Słowacji.

1939

W Bratysławie 14 marca została utworzona samodzielna Republika Słowacka. Prezydentem słowackiego państwa na mocy decyzji faszystowskich Niemiec stał się katolicki ksiądz Józef Tiso.

1944

W Słowacji środkowej wybuchło 29. 8. Słowackie powstanie narodowe.

1944 i 1945

Wkroczenie Armii Czerwonej 6 października 1944 roku na terytorium Słowacji w okolicach Przełęczy Dukielskiej rozpoczęło wyzwalanie kraju spod faszystowskiej niewoli.

1948

W lutym 1948 roku Słowacja została włączona do grona państw bloku komunistycznego zależnych od  Związku Radzieckiego.

1989

Rewolucja Listopadowa przyniosła zasadnicze zmiany polityczne. Odsunęła od władzy komunistów i otworzyła drogę dla demokracji i pluralizmu.

1993

Dnia 1 stycznia  Słowacja stała się samodzielnym i suwerennym państwem, które 19 stycznia stało się członkiem ONZ.

2004

Dnia 1 maja Słowacja stała się członkiem Unii Europejskiej.

2007

W grudniu Słowacja została członkiem strefy Schengen – systemu, który umożliwia swobodny przepływ osób na obszarze 25 krajów UE.

2009

Z dniem 1 stycznia Republika Słowacka przyjęła jednolitą walutę europejską Euro a co za tym idzie dołączyła do rodziny krajów Europejskiej Unii Monetarnej.