Katedra Św. Elżbiety – Koszyce

Lokalizacja: Košický kraj, Košice

GPS: N48°43'13'' E21°15'30''

Dominantą koszyckiego rynku oraz całego miasta jest monumentalna gotycka Katedra Św. Elżbiety. Jest to największy kościół na Słowacji oraz najbardziej na wschód położona katedra zachodniego typu w Europie.

Oś podłużna mierzy 60,5 m a poprzeczna 39,5 m. Wieża południowa osiąga wysokości 58,5 m. Jej budowę realizowano pod nadzorem królewskim w kilku etapach od 1380 roku i można powiedzieć, że do dzisiaj nie została jeszcze ukończona. Kościół Św. Elżbiety był pierwotnie zaprojektowany jako bazylika pięcionawowa. Pod wpływem klęsk żywiołowych oraz wojen uzyskał inny kształt – katedry o pięciu nawach podłużnych i jednej nawie poprzecznej.

Pomimo nowych, stylowych rekonstrukcji po pożarach oraz trzęsienia ziemi w XIX wieku, budynek zachował mnóstwo oryginalnych elementów gotyckich oraz cennych dzieł sztuki. Należy do nich przepiękny portal północny z tympanonem przedstawiającym sąd ostateczny.

Interesujący jest średniowieczny rzygacz na południowo-zachodnim rogu. Ma kształt kobiety, która prawdopodobnie uosabia żonę budowniczego Stefana. W ten sposób została ona ukarana przez swego męża za nadmierne picie wina.

We wnętrzu kościoła warto zwrócić szczególną uwagę na ołtarz główny św. Elżbiety, zbudowany w latach 1474 - 1477. Jego częścią jest największy europejski zbiór 48 gotyckich malowideł tablicowych. Na dekoracji rzeźbionej oraz plastycznej widać wpływ szkoły holenderskiej oraz szwabskiej. Z przedmiotów liturgicznych najcenniejsze są dzieła mistrza złotnika J. Szilassyego pochodzące z XVIII wieku, które są narodowym zabytkiem kultury.

Źródło: Vydavateľstvo Dajama