Jaskinia Proboszcza – Muzem prehistorii

Lokalizacja: Trenčiansky kraj, okres Prievidza, Bojnice

GPS: N48°46'40'' E18°35'0''

Muzeum prehistorii Słowacji znajduje się w szczególnym obiekcie – w Jaskini Proboszcza (Prepoštská jaskyňa) znajdującej się w Kotlinie Górnonitrzańskiej (Hornonitrianska kotlina) a w samym sercu miasta Bojnice. Dzięki znaczącemu znalezisku, Bojnice są uważane za pradawną kolebkę mieszkańców dzisiejszej Słowacji.

Mające długą historię miasto Bojnice i zamek położone są na wielkim wzgórzu trawertynowym, które należy do największych tego rodzaju na Słowacji. Wzgórze powstało w wyniku osadzającego się wapienia ze źródła wody mineralnej. Natomiast sama jaskinia jest o charakterze nawisu skalnego. Szerokość jaskini wynosi mniej-więcej 12 metrów, wysokość waha się od 4,5 do 8 metrów.

Bojnice należą do najbardziej znaczących znalezisk paleologicznych w Europie. W różnych lokalizacjach, w których kiedyś żył człowiek neandertalski, znaleziono kilka tysięcy artefaktów potwierdzających jego obecność w tym miejscu i świadczących o sposobie jego życia na terenach dzisiejszego miasta. Wśród tych artefaktów wymienić należy przedmioty z ociosanych kamieni, skamieliny kości zwierzęcych, jak również resztki ognisk. Do dziś nie znaleziono jednak w tym miejscu żadnych fragmentów szkieletu człowieka.

Wśród znalezionych w trakcie prac archeologicznych pozostałości zwierzęcych znajdują się kości mamutanosorożcalwa jaskiniowegojeleniaprakoniażubrasarny, oraz kości różnych innych ssaków i ptaków. Znaleziono także narzędzia kamienne, różnego rodzaju odłupki takie jak odłupniedrapaki w kształcie noży, dłuta oraz narzędzia służące do wiercenia itp. 

Pierwsi ludzie osiedlili to miejsce w okresie czwartorzędu (okres środkowego paleolitu, 120 000 – 90 000 p.n.e.). Pochodzące z młodszego okresu zasiedlenie jaskini sięga 60 000 lat p.n.e.). W Bojnicach odkryto jedenaście warstw stratygraficznych prehistorycznego zasiedlenia a znajdują się tutaj należące do najbogatszych w Europie znaleziska Neandertalczyka typu Le Moustier (nazwa pochodzi od równoimiennego znaleziska archeologicznego we Francji).

Jaskinię odkrył w 1926 roku proboszcz Karol Anton Medvecký. Swoją nazwę jaskinia otrzymała od tego właśnie archeologa-amatora.

Autor: Peter Pastier

Źródło: TIK Bojnice