BAŃSKA BYSTRZYCA (BANSKÁ BYSTRICA) - metropolia środkowej Słowacji, należała kiedyś do trójki najbogatszych środkowosłowackich miast górniczych. Ze względu na to, że w jej pobliżu już od XIV wieku wydobywano rudę miedzi, przyległ jej przydomek „miedziana“.
Dumą Bańskiej Bystrzycy jest Rynek Główny SNP (Námestie SNP). Najładniejszy widok na różnokolorową powierzchnię rynku głównego roztacza się ze smukłej Wieży Zegarowej (Hodinovej veže). Wybudowano ją już w roku 1552 jako część składową więzienia miejskiego. Najładniejszym domem z południowego szeregu budowli rynkowych jest Thurzov dom - dziś muzeum.
Kilka zabytkowych budowli na Rynku Stefana Mojżesza (Námestie Štefana Moyzesa) tworzyło kiedyś zamek miejski (mestský hrad). Jego pierwotny wygląd zmienił się w wyniku usunięcia podstawowej części umocnienia, z których zachowała się może jedna czwarta a z czterech baszt stoją tylko trzy.
Na Rynku pod względem architektonicznym dominuje dawny barbakan z wieżą. Kościół Parafialny Wniebowzięcia Marii Panny (Farský Kostol Nanebovzatia Panny Márie) zaczęto budować w roku 1255. Znajduje się w nim ołtarz św. Barbary, patronki górników - dzieło Mistrza Pawła z Lewoczy, (Majstra Pavla z Levoče). Do północnej ściany umocnienia zamkowego dobudowano w roku 1492 drugi kościół zamkowy - Kościół św. Krzyża (Kostol sv. Kríža). Z innych budowli wzbudzi zainteresowanie zwłaszcza późnogotycki Dom Macieja (Matejov dom) z roku 1479 oraz stary ratusz z wieżą zbudowany około roku 1500.
Źródło: Vydavateľstvo DAJAMA
