Zamek Streczno

Lokalizacja: Žilinský kraj, okres Žilina, Strečno

GPS: N49°11'13'' E18°51'47''

Na lewym brzegu rzeki Wag, niedaleko Żyliny na wzniesieniu z kalcytowej skały wznosi się Zamek Streczno (hrad Strečno), w przeszłości najbardziej bezpieczna twierdza regionu Wagu (Považie).

Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1384 roku - wówczas pisano o Comitatus castri Strechyn, czyli posiadłości ziemskiej zamku Streczno. Na podstawie kolejnych źródeł pisemnych z tamtego okresu można wnioskować, iż zamek istniał już w I połowie XIV wieku. Mieściła się w nim załoga, której zadaniem był pobór myta na brodzie przez rzekę Wag.

Najstarsze rozmiary obiektu, na którego część składał się kwadratowy donżon pełniący funkcję strażniczą i obronną (t.zw. bergfrit), niewielki budynek mieszkalny, cysterna oraz dziedziniec otoczony murami, wynosiły 18 x 22 m. W kolejnych stuleciach właściciele powiększali i rozbudowywali obiekt zamkowy, w wyniku czego w XVII wieku osiągnął on największe rozmiary i stał się najbardziej nowoczesną twierdzą na środkowym Poważu. 

Obecnie, zamek stanowi własność Samorządowego Kraju Żylińskiego i jest administrowany przez Muzeum Regionu Poważe z siedzibą w Żylinie.

Zamek jest nierozłącznie związany z losami Zofii Bośniaczki (Bośniakowej). Jest to przede wszystkim historia miłości do męża, Boga i biednych. Zofia zmarła w 1644 roku. Kilkanaście lat później w krypcie zamku odnaleziono jej nienaruszone ciało. Szczątki Zofii przewieziono do kościoła w bliskiej miejscowości Teplička nad Váhom. W kwietniu 2009 roku padły one ofiarą wandalizmu - zostały bowiem zniszczone - spalone. Kopię zmumifikowanych zwłok umieszczono w kaplicy na zamku. 

Streczno jest nieodłączną częścią krajobrazu łańcucha górskiego Mała Fatra. Ze skały zamkowej, jak również z chodnika prowadzącego do zamku rozciągają się przepiękne widoki na przełęcz Streczno, meander rzeczny (Domašínsky meander) i na dużą część Kotliny Żylińskiej (Žilinská kotlina).  

Dostęp: samochodem na parking u podnóża wzgórza zamkowego, stąd pieszo po schodach około 20 min., pieszo z miejscowości Streczno około 30 min.

Źródło: Dajama, Považské múzeum v Žiline