Zamek Bratysławski

Lokalizacja: Bratislavský kraj, Bratislava

GPS: N48°8'32'' E17°6'0''

Monumentalny Zamek Bratysławski widoczny jest z dużej odległości. Jego wyraźną sylwetkę zauważy każdy, kto odwiedzi Bratysławę. Majestat zamku podkreśla wzgórze, na którym stoi, które osiąga wysokość 85 m nad poziomem rzeki Dunaj.

Pod koniec IX wieku był grodziskiem osadniczym o wielkim znaczeniu. Z epoką tą jest związana pierwsza wzmianka pisemna o Bratysławie z  907 roku, w której wspomniana jest bitwa pomiędzy Bawarczykami i starymi Węgrami pod grodem Brezalauspurc. W XI i XII wieku na wzgórzu zamkowym wyrósł przedromański kamienny pałac.  W 1423 roku rozpoczęto rozległą przebudowę, w wyniku której powstał zamek gotycki, znany jako zamek zygmuntowski. Przebudowa zamku, nazywana  palfyowską, odbyła się w epoce schyłkowego renesansu.  

Ostatni etap wielkich zmian budowlanych zamku został zrealizowany przez Marię Teresę. Z zamku palfyowskiego rozkazała ona usunąć kolejno wszystkie fortyfikacyjne elementy budowlane a jednocześnie wydała polecenie, aby udoskonalić lub poszerzyć jego funkcjonalność mieszkalną w najbardziej luksusowym stylu. Najciekawszy obiekt, który później nazwano Teresianum, dobudowano po 1768 roku we wschodniej części pałacu.

Przepiękny, mniejszy pałac rokokowy był siedzibą namiestnika królewskiego Alberta, który osiągnął tak wysokie  stanowisko dzięki małżeństwu z arcyksiężną Marią Krystyną, córką Marii Teresy. Małżonkowie byli wielbicielami sztuki i zaczęli gromadzić  liczne dzieła artystyczne, które stały się później fundamentem znanej wiedeńskiej galerii Albertina.

W maju 1811 roku na zamku wybuchł wielki pożar. Ogromnych ruin spalonego kompleksu zamkowo-pałacowego nie ruszano przez kolejnych 150 lat. Dopiero w 1968 roku ukończono rekonstrukcję pałacu zamkowego. Niektóre pomieszczenia w obiekcie Zamku Bratysławskiego zostały udostępnione zwiedzjącym. Mieśczą się w nich różne ekspozycje Słowackiego Muzeum Narodowego (Slovenské národné múzeum).

W gmachu Zamku Bratysławskiego mieści się siedziba Muzeum Historycznego Słowackiego Muzeum Narodowegoktóre posiada bogate zbiory przedmiotów zabytkowych i kolekcje, takie jak kolekcję zabytkowych mebli, zbiory dzieł sztuki plastycznej, kolekcje zegarów, zabytkowych przedmiotów ze szkła, porcelany i ceramiki czy też akcesoria mody i dzieła artystyczne ze srebra. Na placu mieszczącym się pod Dziedzińcem Honorowym umieszczono wystawę zatytułowaną Przeszłość i przyszłość Zamku Bratysławskiego. Ekspozycja dokumentuje i prezentuje bogatą historię Zamku od młodszej epoki kamiennej do przeszłości, tak jak ją sobie wyobrażają architekci w okresie po skończeniu przeprowadzanego obecnie remontu generalnego. 

Gdzie mieściło się celtyckie miasto -  oppidum? W których miejscach odbywała swoje spacery Maria Terezia? Część tynku z odkrytej niedawno bazyliki z okresu Wielkich Moraw, kamienne artefakty z zamku gotyckiego króla Zygmunta Luksemburskiego, przedmioty znalezione podczas przeprowadzonych badań archeologicznych w obiekcie Zamku oraz weduty i grafiki przedstawiające Zamek Bratysławski udostępniono zwiedzającym w ramach nowo otwartej wystawy.

Zwłaszcza latem, na dziedzińcu grodu pod gwiaździstym niebem odbywają się Letnie Dni Szekspirowskie koncerty.

Do areału zamku należy też park, w którym są widoczne fundamenty wielkomorawskiej bazyliki. Podczas spaceru po parku zwiedzający ma okazję podziwiać panoramę Bratysławy. Można tutaj także zobaczyć nie rzucającą się w oczy figurę św. Elżbiety Węgierskiej, która urodziła się właśnie na Zamku Bratysławskim, w 1207 roku.

Dostęp: samochodem i środkami komunikacji miejskiej aż pod sam Zamek, pieszo z centrum miasta około 15 minut drogi.

 

Źródło: Dajama, Historické múzeum SNM Bratislava