Słowacja z nowym wpisem na listę UNESCO

Po fujarze i muzyce z okolic Terchovej na listę UNESCO trafiły również gajdy.


Gajdy, a ściślej rzecz biorąc „Kultura Gajd”, bo taki właśnie zapis zamieszczono na liście dziedzictwa niematerialnego UNESCO w ramach kolejnego pomyślnie zrealizowanego projektu Republiki Słowackiej.

Tradycja gajd jest obecna na terenie całej Słowacji, choć istnieją różnice regionalne. O ile w XX wieku grających na gajdach nie brakowało, o tyle obecnie jest na Słowacji nieco ponad 100 gajdoszy.

Niepowtarzalny dźwięk tego instrumentu muzycznego, wytwarzanego z metalu, drewna i skóry zwięrzęcej, można usłyszeć na festiwalach folklorystycznych, które od czerwca do września odbywają się w całym kraju.


Z imprez, które są poświęcone w szczególności gajdom, warto odwiedzić Gajdošské fašiangy, międzynarodowe spotkanie gajdoszy i muzyki gajdowej w miejscowości Malá Lehota w powiecie Žarnovica. Odbywa się zawsze w ostatni piątek przed Środą Popielcową.

Do takich wydarzeń należy również Gajdovačka – międzynarodowy festiwal gajdoszy połączony z międzynarodowym konkursem młodych gajdoszy w miejscowości Oravská Polhora. Festiwal odbywa się we wrześniu.

Na zamku Slovenská Ľupča pod koniec sierpnia odbywa się impreza Ozveny hradných múrov, międzynarodowy festiwal muzyki gajdowej.

Cech Słowackich Gajdoszy obecnie rejestruje ok. 40 miejscowości, w których tradycje gry na gajdach są ciągle żywe. Wytwarzanie instrumentów, gra i śpiew przy dźwiękach gajd cieszą się największą popularnością w Bratysławie, w północnej Orawie, Nitrze i okolicach, w okolicy Pohronskigo Inovca, w Zwoleniu i Bańskiej Bystrzycy, w regionach Podpoľanie, Gemer, Malohont i Tekov.

W 1993 r. na listę UNESCO trafiły słowackie zabytki takie jak Zamek Spiski z przyległymi terenami, Bańska Szczawnica i wioska Vlkolínec. W 2000 r. dołączyło historyczne miasto regionu Szarysz – Bardejów, w 2008 r. drewniane kościoły na Łuku Karpackim, a rok później, w 2009 r. perła Spiszu – Lewocza.

Wśród niezwykłych obiektów przyrodniczych Słowację reprezentują jaskinie i przepaści Słowackiego Krasu i Dobszyńska Jaskinia Lodowa. W 2007 r. na listę UNESCO trafiły także pierwotne karpackie lasy bukowe w Górach Bukowskich i paśmie Wyhorlatu we wschodniej Słowacji.