Na Słowacji jest jeszcze wiele nieznanych, nie odkrytych miejsc, które odznaczają się pięknem przyrody, bogatym dziedzictwem kulturowym, życzliwymi i gościnnymi ludźmi. Jednym z takich miejsc jest miasto KROMPACHY i jego okolice.

KROMPACHY słyną w kraju i za granicą przede wszystkim z ośrodka narciarskiego Plejsy, pomimo bogatej tradycji górniczej i hutniczej. Przepiękna sceneria szczytów górskich, leśnych dolin i łąk, cenne zabytki kulturalno-historyczne całej okolicy przyczyniają się do tego, że Krompachy oferują optymalne warunki do wypoczynku także w miesiącach letnich.

DZIEJE

Najstarsza pisemna wzmianka pochodzi z 1256 roku. Z zachowanych dokumentów historycznych można dojść do wniosku, że już w 1282 roku Krompachy były znaczącą osadą i jednym z ośrodków górnictwa i hutnictwa, i to aż do końca XX wieku. W XIX wieku z małych kuźni hutniczych stopniowo tworzy się spółka akcyjna pod nazwą Fabryka Wydobywczo-Hutnicza Krompachy (Krompašské železiarske ťažiarstvo). Stopniowo wybudowano walcownie blachy żelaznej i miedzianej. Na przełomie XIX i XX wieku była największą hutą na dawnych Węgrzech. Po I wojnie światowej została zamknięta. W 1921 roku miały tutaj miejsce krwawe wydarzenia, które są znane pod nazwą bunt w Krompachach.
Jeszcze w pierwszej połowie XX wieku w Krompachach tkano wełniane dywany, wyrabiano wyroby kuśnierskie i futrzarskie, które zaspokajały zapotrzebowanie ludności szerokiej okolicy na tzw. odzież ludową. W pracowni garncarskiej, która powstała w połowie XX stulecia oprócz ręcznie dmuchanych naczyń produkowano również wyroby czysto dekoracyjne (figurki).
Po II wojnie światowej Krompachy stały się dobrze prosperującym miastem dzięki produkcji przemysłowej, która miała doniosłe znaczenie dla całej Czechosłowacji. Po roku 1991, dzięki ośrodkowi narciarskiemu Plejsy, zaczęło się mówić o Krompachach jako o ośrodku ruchu turystycznego.

ZABYTKI

W mieście znajduje się zabudowa miejska, która ma historyzujący wrzecionowaty układ. W Krompachach najważniejszym kulturalno-historycznymi zabytkami są pałac, ratusz, kościoły i kaplica. Pałac pochodzi z drugiej tercji XVIII wieku a w 1797 roku został odnowiony. Ratusz miejski pochodzi z roku 1763. Kościół rzymskokatolicki, który wybudowano w ostatniej tercji XVIII stulecia, nosi cechy stylu barokowo-klasycystycznego. Kolejny kościół, należący do gminy ewangelicko-augsburskiej jest w stylu pseudogotyckim a został zbudowany w 1883 roku. Do zabytków sakralnych należy także kaplica z 1776 roku. Zabytkiem kultury narodowej jest pamiątkowy dom i plac – ku czci buntu w Krompachach 1921 roku. Na cmentarzu znajduje się pomnik nagrobny poświęcony ofiarom ww. buntu. Do zabytków zaliczamy również obiekt techniczny – kolejowy wielki piec (huta) z 1831 roku.

PROPOZYCJE WYCIECZEK

W okolicy miasteczka znajduje się bardzo wiele ciekawych miejsc turystycznych, na przykład Słowacki Raj, Dreveník i Skalné mesto, Kojšovská hoľa, Poráčska dolina. Warto także zwiedzić chroniony twór przyrody Červené skaly czy Państwowy Rezerwat Przyrody Sivá brada.

Źródło: TIC Rožňava