Kościół Św. Jerzego - Kostoľany pod Tribečom

Lokalizacja: Nitriansky kraj, okres Zlaté Moravce, Kostoľany pod Tribečom

GPS: N48°24'55'' E18°14'48''

Bogatą historię oraz kulturę regionu Ponitrza przypomina wyjątkowo wartościowy przedromański Kościół Św. Jerzego z X wieku, który jest najstarszym zachowanym przedromańskim zabytkiem  architektonicznym na Słowacji. W jego wnętrzu można oglądać pozostałości romańskich malowideł ściennych z XI wieku, które są najstarsze na Słowacji, a także romańską kamienną chrzcielnicę.

Drobiazgowe badania potwierdziły, iż kościół jest przedromański. Pierwotne prezbiterium oraz nawa główna powstały w X wieku albo nawet wcześniej.

Jego oryginalność w sposób wyraźny podkreślają godne uwagi freski. Na ścianach starszej nawy oraz prezbiterium wyobrażono cykl maryjny. Są to rozpoznawalne tradycyjne tematy, takie jak Zwiastowanie, Nawiedzenie, Boże Narodzenie, oraz kłanianie trzech króli.

Na uwagę zasługuje również fakt, iż nieznany artysta, pochodzący prawdopodobnie z klasztoru zoborskiego, używał niezwykłej na owe czasy techniki. Wykorzystał on bowiem w tym czasie nowoczesną technologię malowania na wilgotny tynk. Według znawców sztuki na freskach widoczne jest powiązanie z malowidłami Kodeksu Wyszehrackiego, który powstał w 1085 r. z okazji koronacji czeskiego króla Wratysława I. Mogą więc pochodzić z przełomu XI i XII wieku. Oznacza to, iż nie tylko sam budynek kościoła w Kostolanach pod Tribeczem (Kostoľany pod Tríbečom)  jest najstarszy na Słowacji, ale także cenne freski w nim zachowane.

Źródło: Vydavateľstvo Dajama