Katedra Św. Marcina – Bratysława

Lokalizacja: Bratislavský kraj, Bratislava

GPS: N48°8'31'' E17°6'17''

Dumą każdego miasta chrześcijańskiego jest kościół parafialny. Bez wątpienia można to również powiedzieć o Katedrze Św. Marcina – największej, najstarszej oraz najbardziej reprezentacyjnej świątyni bratysławskiej.

U początków jej istnienia leży papieska zgoda na przeniesienie kościoła Najświętszego Zbawiciela z zamku do podzamcza. Ojciec Święty Innocenty III w 1221 r. udzielił jej na wniosek węgierskiego króla Imricha. Rekonstrukcja, którą prowadzono od XIV wieku pod nadzorem władcy oraz rady miasta miała nadać, wówczas już miejskiemu kościołowi parafialnemu, styl gotycki.

Katedra Św. Marcina była kościołem koronacyjnym w latach 1563 - 1830. Jako pierwszy został tutaj ukoronowany Maksymilian II. Uroczysta ceremonia koronacyjna odbyła się 8 września 1563 r. Po niej nastąpiło kolejnych osiemnaście, między innymi również koronacja Marii Teresy (25 czerwca 1741 r.). Ostatnim, który pod ołowianą rzeźbią Św. Marcina przyjął Koronę Świętego Stefana był Ferdynand V (28 września 1830 r.). Niepełna lista 11 królów oraz 8 żon królewskich koronowanych w Bratysławskiej Katedrze znajduje się na tablicy w północnej części wnętrza kościoła. Koronacje władców wspominane są corocznie w trakcie popularnych Uroczystości Koronacyjnych.

Stopniowa barokizacja katedry skupiła się zwłaszcza na jej wnętrzu oraz budowie czwartej kaplicy. W latach 1732 - 1734 projekt północnej strony świątyni został poszerzony o Kaplicę Św. Jana Jałmużnika, która należy do najcenniejszych zabytków Bratysławy. Kaplica barokowa zbudowana została prawdopodobnie według projektu G. R. Donnera, któremu zlecono również inne zamówienia we wnętrzu Katedry Bratysławskiej. Zamiast usuniętego ołtarza gotyckiego zbudowano potężny ołtarz barokowy, którego dominantą była rzeźba Św. Marcina na koniu. Przepiękne dzieło plastyczne z ołowiu, wykonane około 1744 r., przedstawia rzymskiego żołnierza pochodzącego z Panonii Zadunajskiej, który mieczem przecina swój płaszcz, by jego połowę darować zziębniętemu żebrakowi.

Wieża barokowa została zniszczona przez pożar spowodowany piorunem w 1833 r. Stało się to trzy lata po ostatniej koronacji w Katedrze. Rekonstrukcję kościoła zlecono wybitnemu architektowi klasycystycznemu I. Feiglerowi starszemu. Ten nadał mu kształt odpowiadający panującej wówczas estetyce romantycznej. Wieża uzyskała wygląd neogotycki, który przetrwał do dzisiaj. Obecnie ma wysokość 85 m. Na jej szczycie znajduje się pozłacana poduszka o wymiarach 2x2 m, a na niej kopia węgierskiej korony królewskiej wysokości 1 m o wadze 300 kg. W wieży znajdują się dwa dzwony – większy z nich nazywa się Wedderin.

Źródło: Vydavateľstvo Dajama